انواع حلال های نفتی و حل شونده های آلی شیمیایی ؛ این نوشته مقاله میباشد و شرکت فروش حلال ندارد ؛ لطفا تماس نگیرید!!!
حلال مادهای است که یک حل شونده را در خود حل میکند و باعث ایجاد یک محلول میشود. حلال معمولاً یک ماده مایع است اما میتواند جامد، گاز یا یک سیال فوق بحرانی باشد. هنگامی که یک ماده در ماده دیگر حل می شود، یک محلول تشکیل می شود. در یک محلول، همه مواد به طور یکنواخت در سطح مولکولی توزیع شوند و هیچ باقیمانده ای نماند. یک ترکیب محلول مخلوطی از حلال و حل شونده است که از یک فاز تشکیل شده اند و تمام مولکول های صورت حلال (کمپلکس های حلال محلول) اتفاق می افتد.
حلالها را میتوان بهطور کلی به دو دسته قطبی و غیر قطبی طبقهبندی کرد. به طور کلی، ثابت دی الکتریک حلال اندازه گیری تقریبی قطبیت حلال را فراهم می کند. به طور کلی حلال هایی با ثابت دی الکتریک کمتر از 15 غیر قطبی در نظر گرفته می شوند
ثابت دی الکتریک تمایل حلال به لغو بخشی از قدرت میدان الکتریکی ذره باردار غوطه ور را اندازه گیری می کند. از نظر ابتکاری، می توان ثابت دی الكتریكی یک حلال را توانایی آن در كاهش بار موثر داخلی املاح دانست. عموماً، ثابت دی الكتریكی یک حلال پیش بینی كننده ای برای توانایی حلال در حل كردن تركیبات یونی رایج، مانند نمک ها است.
یکی از حلال های های قطبی رایج آب میباشد, تمامی ذرات تشکیل دهنده این نوع حال ها قطبی بوده و با نیروی جاذبه الکتروستاتیکی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.
در حلال های قطبی نیروی جاذبه میان ذرات واندروالسی بوده و ضعیف بودن این پیوند دلیل بر نقطه جوش پایین این حلال ها می باشد. تولید یک حلال غیر قطبی از حل شدن حل شونده های غیر قطبی درحلال های غیر قطبی صورت می گیرد.
اما اگر حلال ها را بر اساس ماهیت شیمیایی آن ها دسته بندی کنیم، می بینیم که به دو دسته حلال آبی و حلال آلی تقسیم بندی می شوند.
حلال های آبی : مولکول آب (HOH) هم اتم هیدروژن و هم عامل OH- دارد؛ بنابراین هم باز و هم اسید و از این رو از لحاظ شیمیایی خنثی است. آب یک حلال برای مولکول های قطبی و متداول ترین حلالی است که توسط موجودات زنده استفاده می شود ,محلول هایی که حلال آن ها آب است محلول آبی نامیده می شوند.
حلال های آلی به طور کلی به سه دسته هیدروکربن، اکسیژنی و هالوژنی تقسیم بندی می شوند, بایدد توجه داشت که این تقسیم بندی بر اساس ساختار شیمیایی آنها صورت گرفته است.
حلال ها انواع گوناگون و متنوعی دارند که با توجه به ویژگی های ذکر شده در گروه های متفاوتی قرار می گیرند.
مطلب پیشنهادی:
زایلن , مورفولین , مونو اتیلن گلایکول , استون , تولوئن, حلال های 402 . 410و ویژه , سیکلوهگزانون , پر کلر اتیلن , حلال بی بو , متیل کلراید .
زایلن و یک ترکیب آروماتیک می باشد و یکی از 30ترکیب شیمیایی است که به طور انبوه تولید و در صنایع مختلف بعنوان حلال مورد استفاده قرار میگیرد. حلال زایلن به طور طبیعی در نفت خام وجود دارد این ماده یک ترکیب آلی ،مایعی بی رنگ ،فرار ،قابل اشتعال،و دارای بوی شیرین(بدلیل وجود 3گروه آروماتیک) است که به دی متیل بنزن نیز معروف میباشد. زایلن دارای 3ایزومر به نام های : پارا ، ارتو و متازایلن میباشد که تنها در محل قرار گیری گروه های متیل با هم تفاوت دارند .
مورفولین یک ترکیب شیمیایی هتروسیکل هست که دارای ترکیب شیمیایی فرار آلی با فرمول شیمیایی C4H9NO می باشد. از لحاظ شیمیایی مورفولین یک آمینو اتر با پایداری شیمیایی است زیرا ویژگی های هر دو گروه عاملی آمین ها و اترها رو دارا می باشد مورفولین ترکیبی محلول در آب بوده و خود حلال مناسب برای بسیاری از ترکیبات آلی نظیر رزین، رنگ، واکس و غیره می باشد.
مونو اتیلن گلیکول (اتیلن گلایکول)، یک ترکیب شیمیایی آلی به شکل مایع با فرمول C2H6O2 می باشد .مونو اتیلن گلیکول (MEG) ساده ترین ترکیب از گلیکول ها است که با وجود سادگی کاربرد زیادی در صنعت دارد.. یکی از رایج ترین ترکیبات آلی با خاصیت ضد یخ و ضد انجماد است. برای مثال جزء اصلی فرمولاسیون محصولات ضد یخ به دلیل خاصیت ضد انجماد و ضد یخ این ترکیب آلی, مونو اتیلن گلیکول می باشد . این ترکیب شیمیایی با شکل ظاهری مایع مانند, بی رنک،, بی بو و سمی می باشد .
استون در دسته لکه بر ها قرار می گیرد جزو سادهترین کتون با فرمول مولکولی CH3)2CO) می باشد ترکیب آلی استون، یک حلال قطبی آپروتیک است. این ماده فرار، بیرنگ و به شدت آتشگیر است و مصرف بسیار زیادی در صنعت به عنوان حلال دارد. یکی از سادهترین روشهای ساخت این ماده تقطیر استات کلسیم است.
تولوئن از دسته هیدروکربن های آروماتیک است که با فرمول شیمیایی C6H5CH3 یا C7H8 نمایش داده می شود. با توجه به ارایش شیمیایی دارای خواصی مشابه بنزن می باشد ولی بسیار کم خطرتر از این ماده است. مایعی بیرنگ و آتشگیری است و به عنوان حلال در صنایع مختلفی چون رنگ و رزین به کار برده می شود, این ماده به طور طبیعی در روغن کاج یافت می شود.
از اکسایش این ماده یکی از مشتقات بنزین ( بنزوئیک اسید ) تولید می شود شکل ظاهری آن جامدی سفید رنگ با بلورهای سوزنی است که دارای خواص ویژه ای مانند خاصیت ضد کپک است و این امر باعث شده تا از آن در صنعت استفاده شود.
حلال 402 از خانواده حلال Stanford solvent می باشد. از جمله این ترکیبات می توان به حلال های 410, 403, 406, 402 و 400 اشاره کرد.. 402 ترکیبی از هیدروکربن های پارافینی و آروماتیک هایی با دامنه تقطیر 200 تا 142 درجه سانتیگراد است پایدار بوده و خورنده نیست .
حلال ویژه با نام های رایج دیگری از جمله وایت اسپریت، حلال Stoddard ، جایگزین ، حلال معدنی و رقیق کننده رنگ نیز شناخته می شود. در واقع حلال ویژه مایعی قابل اشتعال، شفاف و بی رنگ و مخلوطی از مواد شیمیایی هیدروکربنی می بلشد .آن را یک حلال ملایم می دانند زیرا, بوی ملایمی دارد همچنین باعث خوردگی نمی شود. معمولا بیشترین کاربرد های این ماده در حلال های پاک کننده، حلال های استخراج، رنگ ها، نگهدارنده های چوب، حلال لاستیک و رزین، مرکب چاپ، حلال لاستیک و رزین، به عنوان حلال در صنعت آرایشی و غذایی، چسب ها و… می باشد.
شکل ظاهری این ترکیب به صورت مایعی بی رنگ است. به طور عمده به عنوان یک واسطه در سنتز عمل می کند برای مثال در سنتز داروها، رنگ ها، ،آفت کش ها،پلاستیک ها و مواد شیمیایی و تهیه ی واکس مورد استفاده قرار میگیرد.
مطلب پیشنهادی :
پر کلر اتیلن حلالی سنگین و بدون رنگ است قابلیت اشتعال ندارد. این حلال حاصل هیدروکربن های سبک در دمای بالا است .پر کلر اتیلن محلول در آب نیست و در مواد آلی محلول می شود. پایدار بوده وبیشترین کاربرد آن در خشکشویی می باشد به همین علت به آن مایع خشکشویی نیز گفته می شود.
حلال بی بو بر پایه نفت سفید است , در واقع بی رنگ , بی بو و سنگین تر از بنزین است. این حلال خورندگی لیجاد نمی کند و در صنایع گوناگون کاربرد های متنوعی دارد. از حلال بی بو در ژل های آتش زا , اسپری های حشره کش و همچنین در صنایع رنگ و رزین استفاده می شود.
متیلن کلرید که به دی کلرومتان نیز معروف است، یک هیدروکربن C1 کلردار با فرمول CH2Cl2است. یک حلال آلی فعال است که در دمای اتاق غیر قابل اشتعال می باشد. این ماده کاربرد هابی وسیعی دارد اما عمدتا به عنوان حلال درصنایع گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد. لازم به ذکر است که بخارات این ماده در غلظت بالا مانند مخدر عمل می کنند و به عنوان یک ترکیب شیمیایی سرطانزا شناخته می شود.
حلال ها انواع گوناگونی دارند و هر یک با توجه به ویژگی ها و خاصیت هایشان در صنایع گوناگون و در مصارف آزمایشگاهی مورد استفاده افراد قرار می گیرند .