لاتکس : یک ماده پر کاربرد که به شکل طبیعی و مصنوعی موجود می باشد و مورد استفاده قرار می گیرد .  این ماده کاربرد های گسترده ای در صتایع گوناگون دارد . در ادامه به معرفی کامل لاتکس , بررسی انواع لاتکس و کاربرد های آن  در صنایع گوناگون خواهیم پرداخت .

لاتکس چیست و چه کاربرد هایی دارد

لاتکس یک امولوسیون محلول در آب است . خواص و ویژگی های این ماده آنرا به یک محصول پرکاربرد در صنایع مختلف نظیر , صنایع رنگ سازی و شیمایی , مصارف پزشکی , نساجی و…. می باشد . لاتکس دو منشاء طبیعی و مصنوعی دارد که مواد تشکیل دهنده هر یک با دیگری متفاوت است .

مواد تشکیل دهنده لاتکس

اجزا و مواد تشکیل دهنده لاتکس ها به نوع طبیعی و مصنوعی آن بستگی دارد . . نوع طبیعی لاتکس از درختان به طور طبیعی استخراج می شود و مواد تشکیل دهنده آن آب و لاتکس یا همان کائوچو می باشد . مواد تشکیل دهنده لاتکس های مصنوعی مونومر ها و الیاف مصنوعی هستند که از مواد نفتی در صنایع پتروشیمایی تولید می شوند .

انواع لاتکس طبیعی و مصنوعی

ماده لاتکس در نوع نوع طبیعی و مصنوعی وجود دارد . ویژگی ها و کاربرد های هر دو نوع با یکدیگر کاملا یکسان است . با توجه به تعداد محدود منابع لاتکس طبیعی ( درختان حاوی لاتکس ) تولید آن به شکل مصنوعی آغاز شد و امروزه کاربرد های گسترده ای نیز دارد . در ادامه به بررسی کامل هر دو نوع طبیعی و مصنوعی لاتکس می پردازیم .

لاتکس طبیعی

لاتکس در 10% از درختان مختلف وجود دارد و منبع اصلی لاتکس طبیعی نوعی درخت با نام کائوچو یا  ( Hevea brasiliensis ) می باشد  که با نام درخت لاستیکی نیز شناخته می شود . لاتکس طبیعی از درختان با کندن پوسته انها استخراج شده و مورد فراوری قرارمی گیرد . رنگ لاتکس طبیعی سفید است اما با رنگ های زرد و یا نارنجی نیز می تواند دیده شود .

لاتکس مصنوعی

یک ماده ساخته شده از مواد نفتی و مونومر هاست که در دسته الیاف مصنوعی قرار  می گیرد . لاتکس های مصنوعی کاربرد گسترده ای در صنایع دارند و به رنگ سفید موجود می باشد . اگر بخواهیم به صورت عملی لاتکس مصنوعی را بررسی کنیم در واقع لاتکس یک ماده حاصل از پلیمری شدن یک مونومر است که به شکل یک امولوسیون در آمده .

موارد مصرف لاتکس

خواص ویژه لاتکس آنرا به یک ماده پر کاربرد تبدیل کرده است . از کاربرد های لاتکس می توان به موارد زیر اشاره کرد . توجه داشته باشید که لاتکس طبیعی و مصنوعی هر دو خواص یکسانی دارند و در صنایع مشابه به کار برده می شوند , اما بی شک کیفیت لاتکس طبیعی به مراتب بیشتر از برخی لاتکس های مصنوعی ساخته شده با فراورده های نفتی است .

• استفاده از لاتکس در صنایع پزشکی ( دستکش لاتکسی و… )
• صنایع نساجی و پوشاک
• لاتکس در رنگ سازی
• استفاده از لاتکس در چاپ و انواع جوهر
• صنایع ساخت قطعات صنعتی و خودروسازی
• پرکاربرد برای مصارف و صنایع شیمایی

لاتکس در پزشکی

در صنایع پزشکی از لاتکس برای ساخت انواع دستکش لاتکس جراحی , تولید لوله های آزمایش و خون گیری که باید انعطاف و پایداری لازم را داشته باشند استفاده می شود . لازم به ذکر است که برای همه ی موارد ذکر شده از لاتکس های مصنوعی استفاده می شود .

لاتکس در تولید پوشاک و صنایع نساجی

یکی دیگر از کاربرد های لاتکس استفاده از آن در تولید انواع پوشاک است . از پارچه های لاتکسی برای تولید لباس بسیاری از ورزشکاران استفاده می شود  لاتکس موجود در پارچه و لباس ها به انها  ویژگی های ضد آبی , مقاومت در برابر پارگی و … می دهد .

استفاده از لاتکس در صنعت چاپ

به راحتی با این ماده می توان کیفیت و کارایی جوهر های چاپ را نیز بالا برد . تولید جوهر هایی با ماندگاری زیاد , پخش بهتر , عدم تغییر رنگ و کیفیت بیشتر با کمک لاتکس امکان پذیر است .

رنگ های پابه لاتکس

همانطور که اشاره کردیم از لاتکس در انواع رنگ های پوششی و رنگ های اکریلیک می توان بهره برد تا خواص آنها را تقویت کرد . خاصیت ضد آبی , افزایش الاستیکی بودن پوشش ها که از پوسته شدن آنها جلوگیری می کند , افزایش سرعت جذب و خشک شدن محصولات از ویژگی های رنگ های پایه لاتکس است که امروزه نیز محبوبیت بالایی دارند و برای رنگ آمیزی نمای ساختمان و یا نمای خارجی سازه ها مناسب است .

رنگ اکریلیک لاتکس ساختمان

یکی از انواع پوشش های اکریلیک , نوع لاتکسی آنهاست . رنگ اکریلیک لاتکس یک محصول پایه آب با سرعت خشک شدن زیاد است . چسبندگی رنگ های لاتکسی اکریلیک به سطح مناسب بوه و از ماندگاری بالایی نیز برخوردار هستند . با این وجود رنگ اکریلیک ساختمان پایداری بهتری نسبت به پوشش های اکرلیک پایه لاتکسی دارد .

تفاوت رنگ لاتکس و رنگ سیلیکونی

سوالی که احتمالا پیش مب آید این است که آیا وجود لاتکس در رنگ ها خواص آنرا کاملا بهبود می بخشد و جایگزین رنگ های تخصصی می شود یا خیر ؟

وجود لاتکس می تواند ویژگی هایی مثبت در یک پوشش ایجاد کند اما صرفا به معنی این نیست که رنگ پایه لاتکس بهترین انتخاب در همه زمینه ها می باشد . برای مثال برای رنگ آمیزی نمای ساختمان با  رنگ پایه لاتکسی تنها سرعت خشک شدن پیشتری دارد که برای یک پوشش نمای خارجی کفایت نمی کند . لذا باید از رنگ های سیلیکونی تخصصی نمای ساختمان استفاده کرد . که ضمن پوشش دهی مناسب سطح و سرعت خشک شدن بالا , یک رنگ خود تمیز شونده , ضد اب , ضد فرسایش و با ماندگاری زیاد می باشد

رنگ تخصصی نمای ساختمان بایومرک

رنگ نما ساختمان بایومرک آخرین رنگی که برای نمای سازه استفاده می شود . یک پوشش تخصصی برای انواع نمای خارجی برج ها و ویلا ها می باشد . رنگ نما بایومرک پایه سیلیکونی و کاملا ضد آب می باشد که آنرا به بهترین پوشش برای نمای ساختمان بدل کرده است .

لاتکس در انواع چسب و رزین

از لاتکس مصنوعی در صنایع شیمایی و برای ساخت انواع رزین و چسب نیز استفاده می شود . با پیشرفت در صنایع گوناگون می توان رزین و چسب های با کیفیت تر و با کاربرد های گسترده تری تولید کرد . اضافه کردن لاتکس به این مواد نیز می تواند به چسبندگی بهتر , زمان خشک شدن و ماندگاری این محصولات نیز کمک شایانی کند .

فوم لاتکس

از این نوع فوم برای انواع قالب گیری استفاده می شود . فوم لاتکس در صنایع گریم و سینما , صنایع پزشکی ( قالب گیری ) و …. مورد استفاده قرار می گیرد . بی شک لاتکس با پوست سازگار بوده اما در مواردی حساسیت به لاتکس نیز وجود دارد که با انتهاب و قرمزی پوست همراه می باشد .

سوالات متداول

ایا کیفیت لاتکس طبیعی بیشتر از لاتکس های مصنوعی است ؟

بی شک لاتکس های طبعی خواص بهتری دارند . با اینحال با پیشرفت های علمی می توان لاتکس های مصنوعی با کیفیت عالی و کارایی بالا و کاملا مشابه با نوع طبعی آن بوجود آورد .

حساسیت به لاتکس چکونه است ؟

لاتکس ها معمولا با پوست و بدن ما سازگار هستند اما در مواردی می توانند حساسیت زا باشند . برای مثال حساسیت به دستکش های لاتکسی که نوع شایع آن است . این نوع حساسیت با قرمزی , خارش و گاهی تورم همراه می باشد .

ماندگاری لاتکس طبیعی چقدر است ؟

لاتکس طبیعی از درختان استخراج می شود . بعد از جمع آوری لاتکس از درخت باید برای فراوری آماده شوند اما در این زمان دچار افت کیفیت و واکنش خاصی نمی شوند .