کروم سخت چیست؟ ایجاد یک لایه پوشش سخت فلزی از جنس کروم بر روی اجسام رسانای فلزی برای کاربردهای صنعتی، جلوگیری از سایش یا بالابردن مقاومت سطح قطعات را به روش الکترولیز کروم سخت می گویند.
فرآیند آبکاری با کروم سخت فلزات برای اهداف تزئینی و محافظتی از دیرباز موردتوجه بوده است.
بدون شک این صنعت متحول شده و روشهای نوین جایگزین روشهای سنتی گشته است.
در کشور ما نیز با رشد صنایع و گسترش فعالیتهای مهندسی و صنعتی دامنه کاربرد آبکاری فلزات در حال توسعه است.
عوامل انتخابی در انتخاب پوشش کروم سخت برای قطعات معین باید مشخصات زیر موردتوجه باشد.
سختی ذاتی و مقاومت سایشی پوشش کروم سخت که در محدوده براق در حد مطلوب است.
ضخامت پوششی که لازم است، شکل، اندازه و اسکلت قطعهای که باید پوشش داده شود.
مواد یا فلزی که قطعه از آن ساخته شده است.
اندازه گیری دقیق و معتبر سختی رسوب کروم سخت مشکل است و مقادیر آن به شرایط آزمایش بستگی دارد، به این ترتیب اندازه سختی کروم سخت معمولاً نباید به عنوان کنترل مشخصات و معیار دائمی کنترل کیفیت باشد.
تأثیر درجه حرارت در کاربردهای سایشی درجه حرارت بر روی سختی پوشش کروم سخت تأثیر قابل توجهی دارد.
سختی پوشش کروم در دمای بالاتر از ۲۰۰ درجه سانتیگراد شروع به کاهش میکند.
در کاربردهای سایشی که دمای کاری از ۴۲۰ تجاوز میکند پوشش کروم سخت نباید استفاده شود .
اکسید کروم در سفالگری کروم سخت مانند پودری به رنگ سبز روشن حاصل از کرومات آهن است، این پودر خاصیت رنگ آمیزی بسیار قوی دارد، حتی 0.1% از آن میتواند رنگ سبز بدست دهد.
اکسیداسیون کاهش بر کروم تأثیر نمیگذارد اما گاهی به نظر میرسد لعابهای استفاده کننده از اکسید کروم تحت تأثیر کاهش قرار میگیرند زیرا آنها نیز اکسیدهای دیگری دارند که بر رنگ آنها و بر اکسیدهای تحت تأثیر کاهش، اثر میگذارند.
یعنی بین مواد کمک مذاب و سیلیکا نقش واسطه را ایفا میکند.
این اکسید بسیار مقاوم است و در مذاب لعاب خیلی محلول نیست اما گاهی مانند اکسید قلع اسیدی بهعنوان مواد کمک مذاب عمل میکند.
رنگ دقیقی که تولید میکند به نقشی که کروم در لعاب ایفا میکند بستگی دارد، برای مثال، در پایههای لعاب قلیایی یا بورونی بالا، هنگامی که کمتر از 1% کروم اضافه شده است، میتواند بهخوبی حل شده و سبز شفاف و براق و روشن بدست دهد مجموعه Odyssey 0.15 و 0.5% را ببینید.
کروم در یک پایه روی (کرومات روی) قهوهای تولید میکند. در یک پایه کلسیم یا استاتنیم بالا بدون روی میتواند رنگهای صورتی یا قرمز مایل به زرد تا بور گاندی تولید کند.
روکشهای لایه کروم رنگی شبیه نقره٬ سفید مایل به آبی دارند، قدرت انعکاس سطح کروم کاری شده و کاملاً صیقلی شده در حد ۶۵% است (برای نقره ۸۸% و نیکل ۵۵%) در حالی که خاصیت انعکاس نقره و نیکل با گذشت زمان ضایع میشود.
در مورد کروم سخت تغییری حاصل نمیشود. لایههای کروم سخت قابل جوشکاری نبوده و رنگکاری و نقاشی را نمیپذیرند.
کروم سخت در مقابل گازها٬ مواد قلیایی و نمکها مقاوم است، اما اسید سولفوریک و اسید کلریدریک و سایر اسیدهای هالوژندار در تمام غلظتها و در تمام درجه حرارتها بر روی کروم تأثیر میگذارند.
به دنبال رویین شدن شیمیایی٬ روکشهای کروم سخت مقاومت خوبی در اتمسفر از خود نشان میدهند و کدر نمیشوند، ازاینرو به تمیز کردن و یا نو نمودن توسط محلولها یا محصولات حلکننده اکسیدها را ندارند.
روکشهای کروم سخت تا ۵۰۰ درجه سانتیگراد هیچ تغییری ازنظر کدر شدن متحمل نمیشوند.
رویین شدن حالتی است که در طی آن در سطح کروم٬ اکسید کروم (۳+) تشکیل می شود. این عمل موجب جابهجایی پتانسیل کروم از ۰٫۷۱۷ به ۱٫۳۶ ولت می شود و کروم مثل یک فلز نجیب عمل مینماید.
لایههای پوششی کروم براق باضخامت پایین (در حدود ۱ میکرومتر) که غالباً در کروم کاری تزیینی با آن روبه رو هستیم فولاد را در مقابل خوردگی حفاظت نمیکنند، کروم کاری ضخیم که در مقابل خوردگی ضمانت کافی داشته باشد.
فقط از طریق کروم کاری سخت امکانپذیر است. با توجه به اینکه پوششهای کروم الکترولیتی سطح مورد آبکاری را به طور کامل نمیپوشانند ازاینرو کروم کاری تزیینی هرگز به تنهایی مورد استفاده قرار نمیگیرد بلکه همواره آن را به عنوان پوشش نهایی بر روی واکنشهایی که حفاظت سطح را در مقابل خوردگی ضمانت مینمایند به کار میروند.
برای خرید کروم سخت و کسب اطلاعات بیشتر لطفا تماس بگیرید.